قرص ضد بارداری در حقیقت یک نوع داروی خوراکی است که حاوی مقادیر کمی از هورمون های جنسی است که مشابه آن در بدن شما در چرخه قاعدگی در حال فعالیت می باشد. هورمون‌های موجود در قرص‌های ضد بارداری با توقف فرایند طبیعی تخمک‌گذاری مانع آزاد شدن تخمک از تخمدان شده و به طور کلی از بارداری جلوگیری می‌کنند.
استفاده از شیوه های مختلف کنترل بارداری یک تصمیم شخصی است که فرد با توجه به وضیعت جسمی، روانی و شیوه زندگی خود آن را انتخاب می کند. در این میان قرص های ضد بارداری یکی از روش های موثر برای جلوگیری از بارداری است که میزان موفقیت آن حدود 91 درصد عنوان می شود.
با این وجود این قرص ها نیز مانند سایر داروهای شیمیایی از عوارض جانبی و محدودیت مصرف برخوردار هستند که قبل از استفاده باید اطلاعات کافی را در این مورد کسب کنید.
فهرست
قرص های ضد بارداری غالبا داروهای خوراکی و هورمونی هستند که معمولا در یک بسته عرضه می شوند تا فرد هر روز 1 دانه با دوز مشخص از آن را مصرف کند. قرص های ضد بارداری در یک چرخه 28 روزه، ارائه می شوند تا از این طریق مقدار برخی از هورمون ها در بدن زن بالا نگه داشته شود و از این طریق احتمال بارداری به شدت کاهش یابد.
در حال حاضر دو نوع قرص ضد بارداری در داروخانه ها و مراکز معتبر به فروش می رسد که تاثیر بسیار زیادی در کنترل بارداری دارد :
این قرص های ترکیبی دارای مقادیر بسیار زیادی از هورمون های استروژن و پروژسترون هستند که به خوبی چرخه قاعدگی را کنترل می کنند.
این قرص های تک فاز با نام مستعار POP در بازار یافت می شوند که اغلب در بسته بندی های کوچک و دوزهای کم به فروش می رسد. این نوع از قرص های ضد بارداری فقط حاوی پروژستین هستند که در دوره های 30 روزه مصرف می شوند.
این مدل از داروها غالبا به صورت خوراکی و تزریقی در بازار موجود هستند که معمولاً در سیکل های 13 هفته ای مصرف می شوند. با مصرف این دارو شما به مدت 12 هفته خیالتان از بابت عدم امکان بارداری راحت می شود و حتی ممکن است در این مدت پریودی را نیز تجربه نکنید.
قرص های ضد بارداری علاوه بر اینکه از بارداری ناخواسته پیشگیری می کند منافع و مزایایی دیگر برای بدن دارند که می توان به موارد زیر اشاره نمود.
قرص ضد بارداری با جلوگیری از اتصال اسپرم به تخمک می توانند به طور ایمن سیکل تخمک گذاری را متوقف کنند. عدم تخمک گذاری به این معنی است که دیگر تخمکی برای بارور شدن اسپرم وجود ندارد، بنابراین بارداری اتفاق نمی افتد. از سوی دیگر هورمون های موجود در قرص ال دی مخاط دهانه رحم را غلیظ می کند تا از این طریق دهانه رحم ضخیم‌تر شده و مسیر ورود اسپرم را مسدود شود. بنابراین اسپرم نمی‌تواند به سمت تخمک شنا کند و با مرور زمان کیفیت باروری خود را از دست می دهد.
وقتی قرص ال دی را هر روز مصرف می کنید، می تواند در پیشگیری از بارداری بسیار عالی عمل کند اما نباید از عوارض قرص ال دی در دراز مدت غافل شوید. از سوی دیگر قرص ها در برابر عفونت های مقاربتی (STIs) ایمنی خاصی ایجاد نمی کنند. بنابراین شما یا شریک زندگیتان باید از کاندوم برای جلوگیری از انتقال بیماری های مقاربتی استفاده کنید.
اصلی ترین چیزی که باعث کاهش اثر بخشی قرص ضد بارداری می شود، مصرف نکردن منظم و مرتب آن به صورت هر روز است. اما موارد دیگری، مانند استفراغ یا اسهال برای بیش از 48 ساعت (2 روز) ممکن است میزان پیشگیری از بارداری را کاهش دهد. از سوی دیگر مصرف برخی از داروها یا مکمل‌های غذایی می‌توانند اثر بخشی قرض های ضد بارداری را دچار اختلال نماید.
هر زمان که هورمون‌های بدن شما به دلیل استفاده از قرص ضد بارداری یا اقدامات قبل از بارداری تغییر می کند احتمال بروز عوارض جانبی موقتی در بدن وجود دارد که علائم آن به طور معمول بعد از چند ماه از بین می روند.
در اکثر مواقع مصرف قرص ال دی برای بیشتر افرادی که توانایی باروری دارند کاملا بی خطر است و اغلب زنان می توانند آن را بدون مشکل مصرف کنند. اما مصرف این قرص بعد از سالگی می تواند مشکلات خاصی را برای زنان ایجاد کند و در کل سلامت فرد را به خطر بیندازد.
اگر بالای 40 سال دارید و به صورت مداوم سیگار می کشید باید بدانید که نمی توانید همیشه از قرص های ضد بارداری برای پیشگیری از بارداری اسنفاده کنید. قرص‌های ترکیبی (COC) یا هر نوع دیگر ضد بارداری حاوی هورمون استروژن است که می تواند خطر سکته مغزی، لخته شدن خون یا آمبولی را در زنان بالای 40 سال سیگاری افزایش دهد.
این افراد می توانند از قرص های کوچک پروژسترون (POP) برای ممانعت از حاملگی استفاده کنند که بازهم بهتر است این کار طبق نظر پزشک صورت بگیرد.
همچنین استفاده مداوم و منظم از انواع قرض های ال دی توسط زنانی که دهه چهارم زندگی خود را شروع کرده اند، می تواند عوارض خطرناکی را به دنبال داشته باشد.
با اینکه مصرف قرص ضد بارداری یکی از اقدامات قبل از بارداری بسیار ایمن است اما می تواند خطرات بسیار جدی را برای فرد ایجاد کند. اکثر افرادی که از این قرص برای جلوگیری از حاملگی یا اختلال قاعدگی بعد از زایمان استفاده می کنند هیچ مشکلی نخواهند داشت. اما در هر صورت مشاهده موارد زیر فوراً به یک پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید:
استفاده از قرص های ضد بارداری ترکیبی (COC) ممکن است میزان و کیفیت شیر مادر را در 3 هفته اول شیردهی کاهش دهند. اگر در حال شیردهی هستید، حداقل 3 هفته پس از زایمان صبر کنید سپس از قرص های ترکیبی استفاده کنید. هورمون‌های موجود در قرص ال دی ممکن است شیر مادر را تحت تاثیر قرار دهد و در نهایت سلامت کودک شما را تهدید نماید.
اگر برای جلوگیری از بارداری قصد دارید قرص ال دی مصرف کنید بهتر است تحت نظر پزشک استفاده از قرص‌های فقط پروژستین (POP) شروع کنید. به یاد داشته باشید که استفاده از مینی قرص و شیردهی نباید هیچ تاثیری بر میزان تولید شیر شما و سلامت کودکتان بگذارد.
برای اینکه از بارداری ناخواسته جلوگیری نمایید مصرف منظم و هر روز قرص ضد بارداری بسیار مهم و ضروری است. استفاده از برنامه یادآوری کنترل بارداری یا تنظیم زنگ هشدار می تواند به شما کمک کند مصرف قرص های خود را فراموش نکنید.
این قرص ها را باید بعد روز 5 یا 7 پریودی خود به صورت روزانه مصرف کنید تا زمانی که می خواهید زمان آغاز پریودی شما فرا می رسد. معمولا افراد این دارو ها را به صورت دوره های 28 روزه مصرف می کنند که با قطع آن بعد از 2 یا 3 روز پریود می شوندو
به این ترتیب در طی این 28 روز شما اگر به طور مدام رابطه جنسی نیز داشته باشید به احتمال بسیار اندک احتمال دارد که باردار شوید. اگر زندگی پرمشغله‌ای دارید و فکر می‌کنید ممکن است هر روز قرص خود را به خاطر نیاورید، روش‌های دیگر کنترل بارداری مانند جلوگیری از بارداری با آیودی وجود دارد که می توانید از آنها استفاده کنید.
همچنین استفاده از قرص ال دی اورژانسی به شما کمک می کند تا در صورت پاره شدن کاندوم احتمال بارداری را کاهش دهید. به این منظور شما باید قرص ضد بارداری اورژانسی را حداکثر تا ۷۲ ساعت پس از رابطه جنسی استفاده کنید. به یاد داشته باشید کنترل بارداری نباید باعث شود شما احساس بیماری، استرس یا ناراحتی کنید بنابراین انواع مختلفی از شیوه های کنترل بارداری تست کنید و روشی را انتخاب نمایید که باعث آزار شما نشود.
یکی دیگر از روش های جلوگیری از بارداری مصرف شیاف های واژینال است که در روش قرص ال دی از طریق واژن وارد رحم می شود. این نوع از داروهای ضد بارداری موجب افزایش ترشح مخاط دهانه رحم شده و از ورود اسپرم به داخل رحم ممانعت می کنند. از سوی دیگر این قرص ها غالبا دارای ترکیباتی هستند که دیواره غشایی اسپرم را از بین می ببرند و با این کار موجب تخریب ساختار اسپرم می گردند.
شما برای پیشگیری از بارداری نمی تواند هر نوع قرصی را مصرف کنید چرا که وضعیت سلامتی، سن و شرایط جسمی شما در انتخاب قرص ال دی بسیار موثر است. عواملی که می توانند بر انتخاب شما در مورد شیوه کنترل بارداری و اختلال قاعدگی بعد از زایمان تأثیر بگذارند عبارتند از:
اگر شما خونریزی شدید را تجربه می کنید، ممکن است به جای قرص های ترکیبی، از یک قرص ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون استفاده کنید.
اگر در حال شیردهی هستید، پزشک ممکن است مصرف قرص های ضد بارداری حاوی استروژن برای شما ممنوع کند و در برخی موارد حتی جلوگیری از بارداری با آیودی به شما پیشنهاد دهد.
اگر سابقه سکته مغزی، لخته شدن خون ویا ترومبوز ورید عمقی دارید، پزشک احتمالا مصرف قرص ضد بارداری فقط حاوی پروژسترون را توصیه می کند.
اگر از آنتی بیوتیک ها یا داروهای گیاهی مانند خار مریم استفاده می کنید، داروهای کنترل بارداری ترکیبی ممکن است برای شما مناسب نباشند. برخی از داروهای ضد ویروسی و داروهای صرع نیز می توانند با قرص های ضد بارداری تداخل داشته باشند و تاثیرات نامطلوب بسیاری بر بدن شما به جای بگذارند.
فراموش کردن زمان مصرف قرص ها، از دست دادن بسته، پر نکردن مجدد نسخه در موعد مقرر جزو عواملی است که اثربخشی این دارو ها را کاهش می دهد. بنابراین احتمال باردار شدن افراد هنگام استفاده از قرص افزایش می باید و اختلال قاعدگی بعد از زایمان یا اقدامات قبل از بارداری را به خوبی کنترل نمی کند.
بنابراین قبل از هر کاری بهتر است که از قبل برنامه ریزی کنید تا به صورت منظم و دقیق قرض های ال دی را مصرف نمایید. در اینجا چند راه وجود دارد که به شما کمک می کند تا زمان مصرف قرص ال دی را به یاد داشته باشید و آن را هر روز مصرف کنید:
امروزه شیوه های مختلفی برای کنترل بارداری در دسترس هستند که جلوگیری از بارداری با آیودی و قرص‌های ضدبارداری یکی از بهترین گزینه‌ها هستند. اما انتخاب بهترین قرص ضد بارداری به عوامل زیادی بستگی دارد که برای بررسی این عوامل بهتر است باید پزشک مشورت کنید. نمونه هایی از قرص های ال دی مارک دار موجود در بازار شامل موارد زیر است.
نتیجه
امروزه تهیه قرص های ضد بارداری خوراکی بدون نسخه بسیار راحت و کم هزینه است به طوری که می توانید این دارو ها را در همه دارو خانه ها کشور پیدا کنید. یکی از استراتژی های مهم برای افزایش استقلال بدنی و ممانعت از بارداری مصرف قرص ضد بارداری یا ال دی است که نسبت به سایر روش های پیشگیری هزینه کمتری را به دنبال دارد.
اما مصرف این دارو ها برای برخی از افراد می تواند عوارض جانبی خاصی به دنبال داشته باشد و حتی اقدامات قبل از بارداری را دچار اختلال نمایدو مطالعات نشان می دهد که عوارض قرص ال دی بعد از چهل سالگی یا در دوران شیر دهی بسیار زیاد است. به همین دلیل فرد باید مصرف ای دارو ها را تحت نظر پزشک و با توجه به شرایطی جسمانی و وضعیت سلامتی خود مصرف نماید.
سوالات متداول
آیا قرص های ضد بارداری باعث افزایش وزن می شوند؟
مطالعات نشان می دهد که استفاده از قرص های ضد بارداری باعث افزایش وزن نمی شود.
آیا می‌توان خونریزی ناگهانی در قرص را متوقف کرد؟
خونریزی ناگهانی در هنگام مصرف قرص های ضد بارداری شایع است و معمولاً جای نگرانی نیست، اما این مسئله برای فرد می تواند آزاردهنده باشد. این عوارض معمولاً در 2-3 ماه اول شروع مصرف قرص از بین می روند و بدن شما به مرور زمان با هورمون های موجود در قرص سازگار می گردد.
آیا در صورت داشتن فشار خون بالا می توانم قرص ضد بارداری مصرف کنم؟
قرص های ضد بارداری که حاوی هورمون استروژن هستند برای افراد مبتلا به فشار خون بالا ایده خوبی نیستند زیرا این دارو ها می توانند فشار خون شما را افزایش دهند. بنابراین بسته به سن ، میزان کنترل فشار خون شما باید تصمیم بگیرید از چه نوعی قرص ضد بارداری استفاده کنید.
اگر زمان مصرف قرص ال دی را فراموش کردم، چه باید بکنم؟
به محض یادآوری قرص فراموش شده را مصرف کنید. سپس دوز معمول روزانه خود را طبق برنامه مصرف کنید.
آیا می توانم قرص را در دوران شیردهی مصرف کنم؟
قرص ضد بارداری ترکیبی حاوی استروژن می تواند تولید شیر را کاهش دهد، بنابراین اگر در حال شیردهی هستید، باید از قرص پروژسترون استفاده کنید.
آیا جایگزینی برای قرص ال دی وجود دارد؟
اگر بنابه هر دلیلی نمی توانید از قرص ضد بارداری به صورت روزانه مصرف کنید، باید از سایر گزینه های کنترل بارداری استفاده نمایید که برخی از آنها عبارتند از:
آیا قرص ضد بارداری مانع انتقال بیماری های مقاربتی می شود؟
این قرص ها در پیشگیری از بارداری واقعا خوب هستند اما از شما در برابر عفونت های مقاربتی محافظت نمی کند .بنابراین استفاده از کاندوم در هر بار رابطه جنسی می تواند احتمال ابتلا یا انتشار بیماری های مقاربتی را کاهش دهد و از بارداری ناخواسته پیشگیری نماید.